برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت ها و سوددهی شرکت ها باید به سراغ اولین و اساسی ترین معیارهای سنجش وضعیت مالی یعنی استفاده و بررسی صورت های مالی برویم زیرا صورت های مالی هستند که به صورت شفاف اطلاعات مالی، دارایی ها و شرایط آنها و بدهی هایی که شرکت دارد را به ما نشان می دهند.
بنابراین برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی باید بتوانیم عناصر و اجزای تشکیل دهنده این صورت های مالی را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهیم زیرا این امر بسیار ضروری است.
هدف از ایجاد یک واحد اقتصادی چیست؟
هدف اصلی موسسین و سهامداران از ایجاد یک واحد تجاری کسب سود و منفعت است در واقع کسب سود از موارد مورد انتظار تامین کنندگان اصلی یک واحد تجاری به شمار می رود از طرفی عملکردها و فعالیت هایی که در یک واحد تجاری نمود مالی دارند را می توان در صورت های مالی مشاهده کرد.
صورت های مالی
گزارش هایی که از طریق صورت های مالی فراهم می شوند حاوی موارد مهم و اطلاعات پرکاربردی هستند که از آنها برای سرمایه گذاری و افزایش اعتبار از آنها استفاده می کنند.
گزارش ها حاوی اطلاعات مهم مالی هستند که بر مبنای موارد زیر تهیه می شوند.
اهداف تدوین صورت های مالی چیست؟
در تدوین و تنظیم صورت های مالی ، هدف ارائه اطلاعاتی از وضعیت مالی، عملکرد مالی و منعطف بودن واحد تجاری به صورتی خلاصه و طبقه بندی شده است (یکی از اصول مهم حسابداری طبقه بندی اطلاعات مالی است)
صورتهای مالی باید به گونه ای تهیه شود که برای استفاده کنندگان نهایی این اطلاعات (که بیشتر استفاده کنندگان خارجی هستند) سودمند باشد تا بتوانند تصمیمات مرتبط را به درستی بگیرند.
صورت های مالی اساسی کدامند؟
صورت های مالی اساسی و مهم به چهار دسته تقسیم می شوند که عبارت است از: ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و صورت سود و زیان جامع؛ یادداشت های همراه صورت های مالی اساسی نیز جزء لاینفک صورتهای مالی تلقی می شوند و از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
در تهیه و تدوین صورت های مالی مفروضاتی نیز در نظر گرفته می شوند که در ذیل به معرفی آنها می پردازیم.
ترازنامه
یکی از صورت های مالی اساسی ترازنامه است که اقلام دائمی واحد تجاری در پایان یک دوره زمانی را به ما نشان می دهد بنابراین در این گزارش موارد زیر باید گزارش شود:
دارایی ها
بدهی ها
سرمایه و حقوق صاحبان سرمایه
ترازنامه در انتهای سال در شرکت ها ارائه می شود، ترازنامه گزارشی است که هدف اصلی از ارائه آن مشخص کردن میزان دارایی ها و میزان بدهی ها و حقوق صاحبان سهام شرکت ها است.
ترازنامه نشان دهنده وضعیت مالی شخصیت حقوقی یک شرکت در زمانی مشخص است بنابراین در مواردی از آن به عنوان صورت شرایط مالی و یا صورت وضعیت مالی نیز یاد می کنند. صورت مالی ترازنامه اطلاعات مهمی درباره وضعیت مالی شرکت ارائه می دهد که حاوی ساختار مالی، میزان نقدینگی و انعطاف پذیری شرکت است.
نکته: در حقیقت ترازنامه منعکس کننده بهای تمام شده تاریخی است اما در مواردی به اشتباه ترازنامه را منعکس کننده ارزش های جاری حساب های مختلف تلقی می کنند.
امروزه ترازنامه در نرم افزار حسابداری وجود دارد. البته در نرم افزارهای حسابداری گزارشی تحت عنوان تراز آزمایشی هم وجود دارد که تفاوت آن با ترازنامه در نمایش یا عدم نمایش حسابهای سود و زیانی و یا حسابهای موقت است.