سند حسابداری در نرم افزار حسابداری به دو صورت عملیاتی و دستی ثبت می شود. اسناد عملیاتی اسنادی هستند که توسط عملیات در نرم افزار حسابداری مالی ثبت می شوند. برای مثال وقتی شما یک فاکتور فروش در سیستم ثبت میی کنید ، این فاکتور فروش منجر به ثبت یک سند حسابداری در حسابداری مالی می شود. همین طور زمانی که هزینه هایی تنخواه گردان را ثبت می کنید و یا سایر عملیات ....
ما فعلا در این مقاله قصد داریم که در مورد نحوه ثبت و اصلاح سند حسابداری به صورت دستی در نرم افزار حسابداری باتیز و یا نرم افزار حسابداری بیت صحبت کنیم.
برای ثبت سند حسابداری در نرم افزار حسابداری باتیز باید ابتدا وارد نرم افزار شده و از منوی مالی گزینه حسابداری مالی را انتخاب نمایید و سپس منوی ثبت و اصلاح سند حسابداری را انتخاب نمایید:
در این حالت فرم ثبت و اصلاح سند حسابداری برای شما نمایش داده می شود. در این فرم لیست تمام اسناد حسابداری ثبت شده در نرم افزار حسابداری را می توانید مشاهده کنید. در کنار لیست سند ها هم نوشته است که این سند حسابداری خاص مربوط به کدام عملیات است.
ستون نوع سند در این جدول مشخص کننده نوع عملیات صادر کننده سند حسابداری است. یک شماره عملیات هم در این جدول مشاهده می کنید که مشخص می کند این سند حسابداری مربوط به عملیات شماره چند است. مثلا این سندد حسابداری مربوط به فاکتور فروش شماره چند است.
در کنار آن ستون شماره سند را داریم که شماره سند را مشخص می کند و همچنین تاریخ سند حسابداری را داریم که مشخص می کند این سند حسابداری در کدام تاریخ ثبت شده است.
سپس ستون شرح را داریم که شرح کلی سند را نمایش می دهد. همانطور که می دانید سند حسابداری دارای یک شرح کلی است که در بالای سند حسابداری وجود دارد و هر آرتیکل سند حسابداری هم برای خودش یک شرح جداگانه دارد.
اگر در جدول بالای فرم کمی به قسمت چپ برویم مشاهده می کنید که ثبت کننده و آخرین تغییر دهنده و تایید کننده سند حسابداری در این جدول نمایش داده می شود . خوب این برای کاربر خبر خیلی خوبی است . هر سند حسابداری که ثبت شود نام ثبت کننده سند حسابداری در سیستم ثبت می شود. در ضمن اگر کسی سند حسابداری را اصلاح کند آنگاه آخرین تغییر دهنده نیز ثبت می شود و در نهایت اگر کسی سند حسابداری را تایید کند نام تایید کننده سند حسابداری نیز ثبت می شود.
سند حسابداری در نرم افزار حسابداری باتیز و نرم افزار حسابداری سما و نرم افزار حسابداری بیت دارای وضعیت های مختلفی می تواند باشد. وضعیت های مختلف سند حسابداری عبارتند از : یادداشت - موقت - تایید شده - تصویب شده.
سند یادداشت سندی است که در هیچ گزارشی دیده نمی شود و فقط به عنوان یک پیش نویس در سیستم ثبت شده است.
سند موقت در تمام گزارشات ظاهر می شود ولی امکان اصلاح و حذف ان وجود دارد.
سند تایید شده مانند سند حسابداری موقت است با این تفاوت که دیگر امکان اصلاح و حذف را ندارد.
سند تصویب شده همان سند تایید شده است که وضعیت آن تصویب شده است.
نرم افزار حسابداری ، نرم افزار حسابداری باتیز ، نرم افزار اتوماسیون اداری ، اتوماسیون اداری قلم محصول شرکت داده پردازان ارگس ، نرم افزار اتوماسیون اداری قلم دارای قسمت های مختلفی است.
بحث کنترل کیفی نرم افزار حسابداری و نرم افزار اتوماسیون اداری بحثی مفصل است که می تواند مدت زمان زیادی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. یادم هست که چند سال پیش یک دوره تست و کنترل کیفیت نرم افزار در شرکت داده پردازیی خوارزمی برگزار شد و بحث های مفصلی در زمینه تست و کنترل کیفیت نرم افزار بر اساس متدولوژی RUPP صورت گرفت.
در مقاله قبلی گفتیم که یک تست یک فرم ساده چقدر می تواند زمانبر باشد و تست کیس های خیلی زیادی می تواند داشته باشد. یک نرم افزار حسابداری و یا یک نرم افزار اتوماسیون اداری را در نظر بگیرید که دارای فرمهای متعدد و پیچیدهه هستند و البته فرمها با هم ارتباطات پیچیده هم دارند. مثلا در نرم افزار حسابداری با ثبت یک سند حسابداری ، دفاتر و ترازهاا و تمام گزارشات حسابداری باید بروز شوند و یا در نرم افزار اتوماسیون اداری با ثبت یک نامه باید آن نامه اداری به کارتابلل یک شخص ارسال گردد.
این ارتباطات بحث تست و کنترل کیفیت نرم افزارهای بزرگ تر را پیچیده تر می کند تا جایی که به ازای ار ارتباط جدیدی که در سیستم و نرم افزار به وجود می آید به همان میزان پیچیدگی تست و کنترل کیفی به صورت تصاعدی سخت تر می شود و زیادتر می شود.
خوب حالا به یک فرم بزرگتر در نرم افزار فکر کنید که فقط یک اطلاعات پایه ساده نباشد. مثلا فرم ثبت سند حسابداری در نرم افزار حسابداری و یا ثبت نامه وارده در نرم افزار اتوماسیون اداری را در نظر بگیرید.
زمانی که یک سند حسابداری را ثبت می کنیم در حقیقت یک سری کد حساب و یا همان سرفصل حسابداری را بدهکار و یا بستانکار می کنیم. یا اینکه زمانی که یک نامه وارده در نرم افزار اتوماسیون اداری ثبت می کنیم در حقیقت یک سریی اطلاعات مثل موضوع نامه و شماره نامه و گیرنده و ... را در سیستم وارد می کنیم.
ما فعلا کاری با تست خود این فرمها نداریم. ولی می خواهم بگویم که ثبت این فرمها یک سری اما و اگر در فرم های اطلاعات پایه را بوجود می آورد. یعنی باید برگردیم و فرمهای اطلاعات پایه مثل تعریف کدینگ حسابداری و یا تعریف اشخاص در اتوماسیون اداری را تست کنیم.
چرا ؟ چون کد حسابداری که در سند حسابداری دارای گردش شده است و اصطلاحا گردش پیدا کرده است نباید حذف شود مگر اینکه قبل از آن سند حسابداری که این کد در آن گردش پیدا کرده است حذف شود.
پس ما برای تست فرمهای اطلاعات پایه باید بخشی از تست ها را بعد از استفاده از آن اطلاعات انجام دهیم. توجه نکردن به این نکات ریز باعث ایجاد باگهای مخفی در سیستم می شود و ممکن است مشتری را به سیستم بدبین کند. اگر مشتری به نرم افزار حسابداری و یا نرم افزار اتوماسیون اداری و یا هر نرم افزار دیگری اعتماد نکند نمی تواند با خیال راحت در آن اطلاعات وارد کرده و بعد از سیستم گزارشات مورد نیازش را بازیابی نماید.
برای تسلط کامل بر تست و کنترل کیفی محصولات باید یک برنامه ریزی و پلن محکم داشته باشیم و بر اساس آن برنامه ریزی پیش برویم. آنگاه می توانیم مطمئن شویم که محصول تولید شده دارای کیفیتی است که می تواند مشتری را راضی و اهداف شرکت را محقق کند.
در اکثر نرم افزار های حسابداری از جمله نرم افزار حسابداری باتیز ، اسناد حسابداری دارای وضعیت های مختلف هستند. این وضعیت ها عبارتند از : وضعیت یادداشت ، وضعیت موقت ، وضعیت دائم و وضعیت تصویب شده.
وضعیت یادداشت :
در این حالت سند به صورت یادداشت ثبت شده و در گزارشات ظاهر نمی شود و فقط جنبه یک پیش نویس سند حسابداری را دارد. در این وضعیت سند می تواند به صورت غیر تراز هم ثبت شود.
وضعیت موقت :
معمولا اکثر اسناد حسابداری در این وضعیت ثبت می شوند. این وضعیت به نوعی وضعیت معمولی برای اسناد حسابداری است. اسناد حسابداری در این وضعیت در گزارشات حسابداری مانند ترازها و دفاتر حسابداری و گزارش مرور حسابها ظاهر می شوند. البته این را هم باید ذکر کرد که برخی نرم افزار های حسابداری در گزارشات امکانی را برای کاربر فراهم می کنند که کاربر بتواند خودش انتخاب نماید که این اسناد موقت در گزارش بیایند یا نیایند.
اسناد حسابداری در وضعیت موقت هم می توانند به صورت غیر تراز ثبت شوند. البته این به سلیقه کاربر وابسته است و کاربر می تواند اسناد حسابداری غیر تراز را در وضعیت یادداشت نگه دارد و آنها را به حالت موقت تبدیل نکند تا وضعیت غیر تراز بودن آنها مشخص شود.
وضعیت دائم :
این وضعیت معمولا زمانی برای اسناد حسابداری رخ می دهد که مدیر مالی شرکت یا موسسه یا بنگاه اقتصادی ، اسناد حسابداری موقت را بررسی و آنها را تایید می کند. در این حالت اسناد حسابداری از وضعیت موقت به وضعیت تایید شده در می آیند. لازم به ذکر است که اسناد حسابداری در حالت دائم ، غیر قابل اصلاح و حذف هستند. یعنی سند حسابداری که توسط مدیر مالی شرکت به حالت تایید شده در آمد دیگر قابلیت اصلاح و حذف توسط کاربران را ندارد.
در نرم افزار های حسابداری از جمله نرم افزار حسابداری باتیز ، قبل از اینکه بتوان حسابهای موقت و دائم را بست و سند سود و زیان و سند اختتامیه را ثبت نمود، باید تمامی اسناد تایید شده و به حالت دائم درآیند.
نرم افزار حسابداری باتیز ، نرم افزار حسابداری بیت ، نرم افزار حسابداری ، اتوماسیون اداری قلم ، اتوماسیون اداری
وضعیت تصویب شده:
اسناد تایید شده بعد از بررسی توسط حسابرس تصویب می شوند و این وضعیت یک وضعیت عمومی نیست. خیلی از شرکت ها اسناد حسابداری را تصویب نمی کنند و در حالت تایید شده نگهداری می کنند. این وضعیت برای اسناد حسابداری اجباری نیست.
به هر حال سند حسابداری باید به صورت تراز ثبت شود و اسناد حسابداری غیر تراز در حسابداری جایی ندارند. فقط می توان به صورت یادداشت جایی آنها را نگهداری کرد تا تکلیف آن مشخص شود و بتوان با ثبت آرتیکل های دیگر سند را تراز نمود.
اینکه در برخی از نرم افزار های حسابداری اجازه داده می شود که سند حسابداری به صورت غیر تراز ثبت شود ، یک امکان برای ثبت اطلاعات به صورت موقت است.
کدینگ حسابداری در نرم افزارهای حسابداری در ورود اطلاعات و ارائه گزارشات مورد نیاز استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری اهمیت بسیار زیادی دارد.
تعریف کدینگ حسابداری در نرم افزار حسابداری به صورت ساختار درختی و در سه سطح گروه و کل و معین تعریف می شود. مانند آن چیزی که در نرم افزار حسابداری همکاران سیستم و نرم افزار حسابداری باتیز و نرم افزار حسابداری سما و نرم افزار حسابداری بیت وجود دارد.
داشتن ساختار درختی برای کدهای حسابداری ، امکان ارائه گزارشات وسیع و دریافت سریع و دقیق اطلاعات را با حجم عملیات بسیار کم می دهد.
ذکر این نکته ضروری است که تمام گزارشات حسابداری و مالی با همین سه سطح قابل ارائه هستند و نیازی به سطح اضافه نیست. ولی در برخی نرم افزار های حسابداری مشاهده می شود که تعداد سطوح کدینگ حسابداری از سه سطح فراتر رفته و تا شش سطح می رسد.
از جمله نرم افزارهایی که سطوح کدینگ حسابداری آنها تا شش سطح است عبارتند از : نرم افزار حسابداری همکاران سیستم و نرم افزار حسابداری باتیز محصول شرکت داده پردازان ارگس که هر دو دارای ساختار کدینگ حسابداری مشابه و دارای 66 سطح حساب در قسمت کدینگ هستند که البته سه سطح از این 6 سطح مربوط به تفضیلی شناور می شود.
صورتهای مالی اساسی عبارتند از ترازنامه ، صورت سود و زیان ، سود و زیان جامع ، صورت جریان وجوه نقد و یادداشتهای مالی همراه. در این مقاله دو صورت مالی اساسی با نام های ترازنامه و سود و زیان را بحث می کنیم و نقش کدینگ حسابداری را در آنها ذکر می کنیم.
ترازنامه یکی از صورتهای مالی اساسی است که در تمام نرم افزارهای حسابداری تقریبا وجود دارد. اینکه می گویم تقریبا وجود دارد به این معنی است که با سبک های مختلف در نرم افزار های مختلف حسابداری قرار دارد.
ترازنامه بر اساس فرض تداوم فعالیت تهیه می شود. فرض تداوم فعالیت به این معنی است که یک موسسه و یا شرکت برای دوره نا محدود فعالیت می کند. یکی دیگر از فرض هایی که در تهیه ترازنامه باید رعایت کرد ، فرض واحد اندازه گیری بر حسب واحد پول است . در ایران تمامی صورتهای مالی باید بر اساس واحد پول ریال تهیه شود.
یکی از اصول حسابداری که در ترازنامه باید حتما رعایت گردد، اصل افشاء است. زیرا ارقامی که در این صورت مالی ذکر می شود بسیار با اهمیت است و باید تمامی ارقام با دقت و به طور کامل افشاء شود. فرض های دیگر حسابداری نیز به نوبه خود در تهیه ترازنامه باید مورد توجه قرار گیرند.
از فرضها و اصول که بگذریم به بحث سطوح حسابها در ترازنامه می پردازیم. معمولا ترازنامه در سطح کل و معین تهیه می شود. در ترازنامه لزومی ندارد که در سطح پایین تر از معین گزارشی تهیه شود. گرچه خیلی از نرم افزارهای حسابداری دارای تراز در سطح تفضیلی هم هستند ولی برای گزارش گری صورتهای مالی باید ترازنامه در سطح حساب کل و یا حداکثر در سطح حساب معین تهیه و گزارش شود.
بر اساس میثاق اهمیت باید تنها ارقام با اهمیت در ترازنامه ذکر شود. ارقام ترازنامه ، ارقامی با اهمیت ( از نظر ریالی ) می باشند. ذکر این نکته ضروری است که مفهوم اهمیت مفهومی نسبی می باشد. مثلا برای کسی که گردش حسابش میلیاردی است ذکر مبالغ در حد 1000 ریال بی اهمیت است.
صورت سود و زیان هم یکی از صورتهای مالی اساسی است. این صورت مالی باید بر اساس اصول و میثاقهای زیر تهیه گردد. البته استاندارد حسابداری شماره 3 نیز در تهیه این صورت مالی بسیار با اهمیت است.
اصل تحقق درآمد که در استادارد شماره 3 است. فرض دوره مالی و اصل تطابق و میثاق احتیاط و اصل افشاء و میثاق اهمیت و میثاق فزونی منابع بر مخارج
اصل تحقق درآمد می گوید که هر مبلغی که دریافت شود درآمد نمی باشد و چه بسا مواردی که مبلغی دریافت نشود اما درآمد باید شناسایی و ثبت گردد.
صورت سود و زیان بر فرض دوره مالی استوار است . یعنی مبنای تهیه این صورت یک دوره مالی معین می باشد . در ضمن بر مبنای اصل تطابق ، هزینه های هر دوره تنها باید با درآمدهای همان دوره مطابق شود .
در صورت سود و زیان درآمدهای یک شرکت و هزینه های همان شرکت را لیست می کنند و آنها را از هم کم می کنند و در نهایت تفاوت آنها یا سود و یا زیان به حساب می آید.
با نگاهی به آیتم های صورت سود و زیان در می یابیم که کدینگ حسابداری که در صورت سود و زیان می آیند همه کدینگ حسابداری موقت هستند. یعنی حسابهایی که در پایان سال مالی بسته می شوند.
نکاتی که در بالا ذکر شد تنها چکیده ای از مطالبی است که می توان در حیطه این موضوع بیان کرد که البته به علت کمبود زمان نمی توانیم تمامی این موارد را ذکر کنیم .
در نرم افزار حسابداری باتیز و نرم افزار حسابداری بیت شما با زدن یک کلید می توانید صورت سود و زیان خود را بدست آورید.
در پایان نامی از نرم افزار اتوماسیون اداری قلم می بریم که محصول شرکت داده پردازان ارگس است. نرم افزار اتوماسیون اداری دارای امکانات فراوانی برای شرکت ها می باشد که بزودی در همین وب سایت ، فیلم آموزشی اتوماسیون اداری آپلود می شود.
حسابداری را علم تشخیص و ثبت و گزارشگری رویدادهای مالی تعریف می کنند. بر اساس این تعریف باید ابتدا رویدادهای مالی را تشخیص داد و سپس آن رویدادهای مالی را ثبت نمود و در نهایت آنها را گزارش کرد تا استفاده کنندگان بتوانند بر اساس آن گزارشات تصمیمات بهتری بگیرند.
در کتب حسابداری تاریخچه حسابداری را به صورت زیر بیان می کنند:
در زمانهای گذشته که داد و ستد کالا بین اروپا و خاورمیانه افزایش یافت موجب شد تا دیگر نتوانند هر یک به صورت جداگانه به ثبت و مدیریت رویدادهای مالی بپردازند. قرار شد که یک سیستم مستند سازی معاملات ایجاد شده و قوانینی برای آن وضع شود.
در طول سالها علم حسابداری تکمیل شد اما اصول آن به صورت یکسان باقی ماند. در حال حاضر علم حسابداری آنقدر پیشرفت کرده است که در سطح دکتری در دانشگاهها تدریس می شود و استانداردهایی در سطح جهان و بین الملل برای آن تهیه شده است که به IFRS مشهور است. هر کشوری هم برای خود دارای استاندارد حسابداری است.
بیشتر موسسات مالی هم از انواع مختلفی از نرم افزارهای حسابداری استفاده می کنند. این موسسات که به کسب و کارها خدمات مالی ارائه می دهند ، برای این که سطوح در آمد ، هزینه و سرمایه این شرکت ها را ثبت کنند از نرم افزار حسابداری استفاده می کنند. یکی از نرم افزار های حسابداری که موسسات مالی می توانند از آن استفاده نمایند نرم افزار حسابداری باتیز محصول شرکت داده پردازان ارگس می باشد.
رشد روز افزون معاملات در سطوح وسیع و ورود کامپیوتر به عنوان یک ابزار مفید در زندگی انسانها ، باعث شده است که انجام حسابداری بدون نرم افزار حسابداری غیر قابل تصور شود.
سیستم های مالی و نرم افزارهای حسابداری غیر از آنکه مشکلات و موانع حسابداری به شیوه سنتی را از بین برده است امکانات جانبی دیگری را از جمله بالا بردن سرعت و دقت در ثبت و پردازش اطلاعات و گزارشگری نیز در اختیار استفاد کنندگان قرار دهد.
آیا نرم افزار حسابداری می تواند جایگزین حسابدار شود؟
نرم افزار های حسابداری همانطور که گفته شد یک ابزار هستند و ابزار در خیلی از جاها نمی تواند جایگزین انسان شود. به همین صورت نرم افزار حسابداری نمی تواند جایگزین یک حسابدار شود. اما زمانی که از یک نرم افزار حسابداری استفاده می کنیم ، یک سری کارهای تکراری از روی دوش حسابدار برداشته می شود و حسابدار شما به جای انجام برخی از کارهای تکراری می تواند اطلاعات مالی و حسابداری را برای شما تحلیل کرده و از آن اطلاعات دقیق مدیریتی برای شما استخراج کند.
این می تواند برای شما یک امتیاز و مزیت رقابتی شود. شما اطلاعات مالی تحلیل شده دارید نه یک سری اطلاعات مالی خام .
نرم افزارهای حسابداری خوب و مناسب می توانند گزارشات مورد نیاز یک حسابدار رابه صورت ماهانه ، فصلی ( مانند آن چیزی که شما در گزارشات فصلی نرم افزار حسابداری باتیز می توانید مشاهده نمایید ) و صورتهای مالی اساسی سالانه در اختیار شما قرار دهند. گزارشات تهیه شده را می توانید هم به صورت پرینت و هم می توانید به صورت یک گزارش الکترونیکی در اختیار حسابدار خود قرار دهید .
در مقالات دیگری در سایت شرکت داده پردازان ارگس ، برخی مزایای استفاده از نرم افزار حسابداری را برای شما بازگو می کنیم. همچنین مقالاتی در زمینه نرم افزار اتوماسیون اداری از جمله اتوماسیون اداری قلم محصول شرکت داده پردازان ارگس آمده است.
طرفداران تئوری محدودیت ها اظهار می دارند که معیار های حسابداری رایج مخالف بهبود راندمان بنگاه اقتصادی در اثر نتایج تئوری محدودیت ها است.
البته باید به این نکته توجه داشت که این تاثیر محدود به میزان سربار اختصاص داده شده به کار در جریان ساخت است. افزون بر این تاثیر یک اثر "منحصر بفرد" روی اولین اجرای تئوری محدودیت ها است و تنها زمانی بروز می کند که کمیت کار در جریان ساخت کاهش پیدا می کند.
برغم اظهار نظر های مختلف، تئوری محدودیت ها با حسابداری مدیریت چه از نظر تئوری و چه از نظر علمی سازگار بوده که این مطلب قبلا در کتاب معروف "هدف" گلدرات آمده است . هدف به حداکثر رساندن فرامتغیر همزمان با کاهش در سرمایه گذاری و هزینه های عملیاتی را می توان همانند قانون قدیمی حسابداری دانست
که قبل از انتشار کتاب "هدف" در کتاب ها آمده بود . روش گلدرات را اغلب حسابداری فرامتغیر می گویند.
برخی هزینه یابی بر مبنای فعالیت و حسابداری فرامتغیر را در مقابل یکدیگر قرار می دهند . در حالیکه هر دوی آنها نقش افزایش اطلاعات را دارند و هر کدام در جهتی به فرایند تصمیم گیری مدیران کمک می کنند.
هزینه یابی بر مبنای فعالیت نمی تواند در خصوص اینکه تجارت چگونه می تواند پول ایجاد کند، یا چگونه تولید زیادی وجود داشته باشد یا سریع تولید شود چیزی به شما بگوید ... حسابداری فرامتغیر یک سیستم هزینه یابی نیست بلکه یک معیار ارزیابی عملکرد است